KANSERLİ BENLER ( MALİGN MELENOM )

Bilinen en hızlı ilerleyen kanserlerden biridir. Çok kısa sürede metastaz yapar. Çevreye yayılır. Bu tür benleri olan hastalar hekime başvurduklarında çoğu zaman cerrahi tedavi şansını yitirmiş durumdadırlar. Eğer hastalık erken dönemde ortadan kaldırılırsa hasta normal yaşamını sürdürebilir. Malign melenom genellikle açık ten rengi olanlarda, uzun süre güneş ışınlamasına maruz kalanlarda genetik yatkınlığı bulunanlarda ve çok sayıda ben taşıyan kişilerde daha çok görülür.
Hastanın bu hastalıktan kurtulup hayatta kalması öncelikle erken tanı konarak metastazın önüne geçilmesine bağlıdır. Bunlarda erken biyopsi şarttır. Malign melenom tanısında gecikme nedenleri hastaların benler konusunda bilgisizliğine ve ihmalkârlığına, bazen de konuyla ilgilenmeyen hekimlerin kuşkulu lezyonları olan hastaları konunun uzmanına sevk etmemesi nedeni ile olur.

Tedavi yöntemleri:
Günümüzde metastaz yapmış malign melenomlu hastalara yönelik tedavi alternatifleri giderek artmakla birlikte halen metastazlı vakalarda sağ kalım süresi sınırlıdır. Açık ten, çevresel faktörler (ultraviyoleye maruz kalmak), genetik zemin, önceden var olan ben sayısı dışında ben oluşması, kemoterapi sırasında, çocukluk çağında kanser geçiren vakalarda, Parkinson hastalarında, sık sık solaryuma girenlerde malign melenom daha fazla görülmektedir.

Hastalığın nedenleri:
Malign melenom oluşumunda kişinin yaşam boyunca maruz kaldığı ultraviyole toplam miktarı önemlidir. Dolayısı ile açık havada yapılan meslekler nüks oluşturabilir.
Malign melenom %8-12 oranında kalıtsal olarak geçer. Bu nedenle hastalara tanı konulduktan sonra aile öyküsünün alınması ve birinci derecede yakınlarının muayene edilmesi ve bazı durumlarda yakından izlenmesi zorunluluğu vardır.
Ailesel kaynaklı malign melenomlar daha erken yaşlarda görülmektedir.
Malign melenom çoğu kez sağlam deriden, hastaların bir bölümünde ise önceden var olan benlerden köken alır. 100 taneden fazla beni olan hastalarda melenom riski 3-10 kat fazla olmaktadır. Ayrıca doğuştan olan benlerin boyutları da önemlidir. Boyut arttıkça malign melenom riski artmaktadır. Organ nakli yapılmış ve ömür boyu immünsupresif tedavi olan hastalarda görülme olasılığı daha fazladır.
Kanserleşen benler kapiller ve LENF damarı içermeyen derinin üst kısmında ( epidermisde) iken yakalanırsa metastaz yapma şansı çok azdır. Kanser hücreleri damarlardan zengin deri dokularına ulaştıkça metastaz riski artar ve klinik gidiş kötüleşir. Bu nedenle tanı ne kadar erken konursa metastaz potansiyeli o kadar azalır.

Kanserli benin görünümü nasıldır? :
Tümör başlangıçta açık kahve renkli olarak başlar. Hafifçe kabararak çevreye dağılır. Sınırları düzensiz ve girintili çıkıntılıdır. Zamanla renk kahverengi ve siyaha döner. Zamanla üzerinde kabartılar oluşur. Bu kabartılar daha sonra ülser/yara halini alır. Son dönemde hastalık çeşitli renklere bürünür(mavi, pembe, kırmızı, sarı, geri, beyaz). Tümörün kendisi dışında çevresinde de düzensiz bir hale şeklinde açık renkli bir alan bulunabilir.
Bazı vakalarda bu süreç olmayıp malign melenom direkt iç kısımlara metastaz yapar. Bunlar hızlı büyüme potansiyeline sahiptir. Bunlarda hastanın hikâyesi önemlidir. Ülserleşme bunlarda sık ve erken dönemde görülen bir özelliktir. Tümörün ülsere olduğu bölgelerde kendiliğinden kanama olabilir.

Malign melenom denen kanserli benlerden kurtulmak için risk gruplarının ve riskli lezyonların iyi bilinmesi, bu lezyonlara farklı gözle yaklaşılması ve kişilerin bu konu hakkında bilgi sahibi olması sağlanmalıdır. Kuşkulu vakalarda kesinlikle biyopsi alınmalıdır. Kliniğimizde hastaların mevcut benleri titizlikle muayene edilmekte, ,iyi huylu benler radyofrekans yöntemi ile buharlaştırılmakta, kuşkulu görülen benlerden biyopsi alınmaktadır.