MAYASIL TEDAVİSİ

Mayasıl birdenbire ortaya çıkarak gelişen kızartı, kaşıntı, sulanma, kabuk bağlama gibi doku bozukluklarıyla belirginleşen bir deri hastalığıdır. Bir nevi egzamadır. Vücudun her yerinde görülebilir.

Halk arasında her anüs hastalığına mayasıl denmektedir. Aslında anal bölgeyi tutan bir dermatit türüdür. Anal bölgedeki derinin sulanması ile karakterize kronik bir iltihabıdır. Tıp dilinde ERYTHEMA PERNİO’dur. Hastalık ilk başta kızarıklık ve kaşıntı ile ortaya çıkar. Vücudun her yerinde görülür. Fakat anal bölgedeki mayasıl özellik arz eder. Çünkü anal bölgede ayrı tabloyu oluşturan çok çeşitli hastalıklar vardır. Birde bu bölgenin damar ve sinir yönünden zengin olması belirtilerin daha fazla olmasına yol açar. Mayasıl tedavisinde ilk dikkat edilmesi gereken konu üzülmemek ve egzamalı yeri kaşımamaktır. Ayrıca anal bölge temizliğinde sabun kullanılmamalıdır. Saf su yerine mayasılı olan hastalarda rivanollü suyla oturma banyoları önerilebilir. Hastalar perhize alınmalıdır. Özellikle acılı, baharatlı ve yağlı yememeleri önerilir.

Mayasıl Nedenleri:

Anüs ve çevresinde olan yüzeyel yanıklar kişinin aşırı derecede soğuğa maruz kalması, bu bölgedeki sıyrıklar, fissürler, çeşitli ateşli hastalıklar ve alerjik reaksiyonlar gibi nedenlerdir. Genellikle gençler dış ortamda soğuğa çok maruz kalırlar. Vücudun çeşitli yerlerinde olduğu gibi (kulak, burun derisi, el ve ayak parmakları) anal bölgede mayasıl görülür. Anüs derisi morarıp yanar, kaşınır, üstünde ağrılı kabarcıklar belirir. Bu kabarcıklar patlayarak iyileşir. En son anüs derisi üzerinde çeşitli büyüklüklerde skar dokusu oluşur.

Anal egzaması olan hastalar 10 dakikayı geçmeyecek şekilde oturma banyoları yaparlarsa çok yarar görürler. Bundan sonra hasta anüs ve çevresini kurular ve uygun kaşıntı giderici, iltihap dağıtıcı merhemler kullanırlar. Oturma banyosu suyunun içine atkuyruğu, ebegümeci, maydanoz gibi bitkiler atılıp bekletilerek daha sonra banyo yapılabilir. Bu amaçla havuç, ısırgan otu da kullanılabilir.

Anal dermatit de denilen bu klinik tablo çeşitli hastalıklarla birlikte görülebilir. Pruritis ani denen anal kaşıntı yapan her hastalık mayasıl ile karışabilir. Bunlar hemoroidler, makat çatlağı, bu bölgede görülen kondilomlar (makad siğilleri), çeşitli fistüller, bu bölgenin mantar enfeksiyonları, sedef hastalığı şeklinde sıralanabilir.

Anal bölgede aşırı kaşıntı dışında anüs çevresinde ıslaklık, bazen hafif kanama, anüs cildinde kalınlaşma ve sertleşme, iyileşme döneminde anüs cildinde oluklaşma şeklinde memeler, pis koku, cildin elastikiyetinin azalmasından kaynaklanan küçük çatlaklar görülen diğer belirtilerdir.

Kişilerin temizlik sırasında çok titiz olmaları, temizlik için sabun kullanmaları, anüs cildindeki koruyucu tabakayı ortadan kaldırır. Zedelenmesine yol açar. Bunun dışında baharatlı gıdalar (özellikle acı baharat), patlıcan ve çikolata aşırı tüketimi, sentetik iç çamaşırı giyilmesi, dar giysiler bir diğer mayasıla yol açan faktörlerdir.

Tanı fizik muayene anaskop ile yapılan muayene sonucu konur. Muayenede anüs çevresindeki cildin kabalaştığı, hassaslaştığı, çatlaklar olduğu görülür. Bu arada hastalara kıl kurdu yönünden de gaita araştırılması yapılmalıdır.

Tedavide amaç mayasıla neden olan faktörün ortadan kaldırılması gerekir. Hastaya öncelikle oturma banyosu içine yukarıda söylediğimiz bitkiler konarak bunların etkisinden yararlanılabilir. Bu amaçla internetten satılan, sağlık bakanlığından herhangi bir onayı olmayan merhemlerin kullanılması sakıncalıdır. Bu tür hastalar ilaç kullanacaksa mutlaka bir hekimin önereceği reçeteye yazılabilen ilaçları kullanması gerekir.

Mayasıl tekrarlayabilen bir hastalıktır. Hastanın bu duruma yol açan nedenden uzak durması gerekir. Çünkü tedavide verilen kortizonlu kremlerin uzun süre kullanılması buradaki cildi bozacaktır. Ayrıca kortizona bağlı sistemik yan etkiler çıkacaktır.